کاردیومیوپاتی اتساعی (DCM) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی در سگ‌های نژاد بزرگ است. در این بیماری، عضله‌ی قلب سگ ضعیف شده و قلب بزرگ می‌شود؛ در نتیجه، دیواره‌های قلب نازک و کشیده می‌شوند.
قلب چهار حفره به شکل یک مربع دارد: دو حفره بالایی که دهلیز چپ و راست هستند و دو حفره پایینی که بطن چپ و راست نام دارند. خون از بدن وارد سمت راست قلب می‌شود و از آنجا از طریق شریان‌های ریوی به ریه‌ها می‌رود. در ریه‌ها، خون اکسیژن را جذب کرده و به سمت چپ قلب برگردانده می‌شود. سپس، این خون اکسیژن‌دار به تمام قسمت‌های بدن پمپ می‌شود. این فرایند به سلول‌های بدن اجازه می‌دهد تا اکسیژن لازم برای ادامه‌ی حیات را دریافت کنند.
در سگ‌هایی که به بیماری DCM مبتلا هستند، بطن‌های قلب به مرور زمان فرسوده، نازک و ضعیف می‌شوند. همین موضوع، پمپاژ خون به بدن را برای آن‌ها سخت‌تر می‌کند.
از آن جایی که DCM به تدریج و در طول زمان پیشرفت می‌کند، اغلب علائم آن نامحسوس است و صاحبان سگ‌ها متوجه آن نمی‌شوند. سگ‌ها ممکن است به طور ناگهانی دچار نارسایی قلبی شوند و نیاز به مراقبت‌های اورژانسی داشته باشند. همچنین، این بیماری می‌تواند به نارسایی احتقانی قلب (CHF) پیشرفت کند که یک وضعیت اورژانسی پزشکی محسوب می‌شود؛ چون ممکن است در عرض چند ساعت کشنده باشد.

علائم بیماری DCM در سگ‌ها

DCM ممکن است به طور ناگهانی بروز کند؛ گاهی یک سگ که به ظاهر کاملاً سالم است، علائم بالینی جدی نشان می‌دهد یا حتی به طور ناگهانی می‌میرد. این علائم می‌توانند ناشی از نرسیدن خون اکسیژن‌دار کافی به بدن باشند که منجر به خستگی یا بی‌اشتهایی می‌شود؛ یا به دلیل تجمع مایع در ریه‌ها به خاطر برگشت خون از قلب به ریه‌ها، تنفس برایشان دشوار می‌شود.
علائم DCM عبارتند از:
- تنفس سریع
- سختی در دراز کشیدن یا راحت بودن، بی‌قراری
- کبود شدن لثه‌ها یا زبان
- سرفه یا سرفه خلط‌دار
- تلاش زیاد هنگام نفس کشیدن، حرکت شدید قفسه سینه
- زود خسته شدن، عدم تحمل فعالیت بدنی
- بی‌حالی یا ضعف
- کاهش اشتها
- تورم شکم
- غش یا از حال رفتن

دلایل بیماری DCM در سگ‌ها

کاردیومیوپاتی اتساعی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله عوامل ژنتیکی، تغذیه و عفونت. مدت‌هاست که این بیماری تا حدی با ژنتیک مرتبط دانسته می‌شود، زیرا برخی از نژادها بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
DCM معمولاً در سگ‌های نژاد بزرگ رخ می‌دهد، که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- دوبرمن پینچر
- آیریش ولف‌هاند
- باکسر
- سنت برنارد
- نیوفاندلند
اگرچه DCM در سگ‌های نژاد بزرگ شایع‌تر است، اما نژادهایی مانند انگلیش اسپرینگر اسپانیل، کوکر اسپانیل و پرتغالی واتر داگنیز، دارای یک ویژگی ارثی هستند که آن‌ها را مستعد ابتلا به این بیماری می‌کند.

غذاهای بدون غلات و ارتباط آن با DCM در سگ‌ها

در سال ۲۰۱۸، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و مرکز دامپزشکی این سازمان، تحقیقاتی را برای بررسی ارتباط بین رژیم‌های غذایی بدون غلات و بیماری کاردیومیوپاتی اتساعی آغاز کردند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که برخی از متخصصان قلب و عروق دامپزشکی، افزایش تعداد موارد DCM را در سگ‌هایی مشاهده کردند که از نظر ژنتیکی مستعد این بیماری نبودند، مثل سگ‌های نژاد گلدن رتریور.
در سال ۲۰۱۹، FDA گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد بیش از ۹۰ درصد موارد DCM گزارش‌شده به این سازمان، در سگ‌هایی بود که از غذاهای بدون غلات استفاده می‌کردند. بسیاری از این غذاها، به جای غلات سنتی، حاوی نخود، حبوبات و عدس به عنوان مواد اصلی بودند. برخی دیگر از رژیم‌های غذایی مرتبط با این مشکل، شامل غذاهای خام، گیاه‌خواری یا وگان نیز می‌شد.
این موضوع آغازگر بحث "BEG" در جامعه‌ی دامپزشکی شد؛ کلمه‌ای اختصاری برای رژیم‌های غذایی Boutique (خاص و گران‌قیمت)، Exotic (با مواد اولیه غیرمعمول) و Grain-free (بدون غلات). در ابتدا تصور می‌شد که این مشکل به کمبود احتمالی تائورین، یک ماده مغذی ضروری، در این غذاها مرتبط است. این فرضیه از گزارش‌هایی نشأت گرفت که نشان می‌داد بسیاری از سگ‌های گلدن رتریور پس از دریافت مکمل تائورین برای درمان DCM، به خوبی بهبود یافتند. اما از آن زمان، مشخص شده است که بیماری DCM ممکن است پیچیده‌تر از کمبود یک ماده واحد باشد و عوامل بسیاری در ایجاد آن نقش دارند.
بسیاری از دامپزشکان توصیه می‌کنند که از غذاهای بدون غلات استفاده نشود؛ با این حال، ممکن است برای سگ‌هایی که آلرژی دارند، رژیم‌های غذایی BEG خاصی برای مدیریت بیماری‌شان توصیه شود. مهم است که با دامپزشک خود در مورد تغذیه‌ی مناسب و بهترین گزینه برای سلامتی حیوان خانگی‌تان مشورت کنید.
اگر از رژیم غذایی BEG، گیاه‌خواری/وگان، خام یا خانگی برای سگ خود استفاده می‌کنید، با دامپزشک در مورد معاینات لازم برای جلوگیری از بیماری‌های تغذیه‌ای ثانویه، مانند DCM، صحبت کنید. دامپزشک ممکن است اندازه‌گیری سطح تائورین خون، مصرف مکمل‌های ویتامین یا مواد معدنی خاص، یا معاینات دوره‌ای و سونوگرافی قلب را برای اطمینان از عدم بروز مشکل در اثر رژیم غذایی سگتان توصیه کند.

چگونگی تشخیص DCM در سگ‌ها توسط دامپزشکان

تشخیص بیماری DCM با ترکیبی از معاینات انجام می‌شود. دامپزشک شما ابتدا با گوش دادن به صدای قلب سگ، وجود هرگونه صداهای اضافی (مانند سوفل) یا ضربان غیرعادی (آریتمی) را بررسی می‌کند. همچنین به صدای ریه‌ها گوش می‌دهد تا هرگونه صدای خفه یا ترق‌ترق که ممکن است نشان‌دهنده‌ی تجمع مایع در ریه‌ها باشد را تشخیص دهد. سپس، با استفاده از عکس‌برداری با اشعه ایکس، اندازه قلب را بررسی کرده و به دنبال هرگونه بزرگی یا تجمع مایع می‌گردد.
علاوه بر این، ممکن است آزمایش خون و ادرار برای غربالگری بیماری‌های زمینه‌ای کلیوی انجام شود، زیرا بسیاری از بیماران هم‌زمان با مشکلات قلبی، بیماری کلیوی نیز دارند. همچنین ممکن است آزمایش ProBNP را درخواست کند که میزان پروتئین خاصی را که با کشیدگی یا آسیب به عضله قلب افزایش می‌یابد، بررسی می‌کند.
اگر تشخیص DCM داده شود یا به آن مشکوک باشند، دامپزشک شما ممکن است ارجاع به یک متخصص قلب و عروق دامپزشکی را توصیه کند. متخصص قلب می‌تواند سونوگرافی قلب (اکوکاردیوگرام) انجام دهد. این کار به او اجازه می‌دهد تا هر حفره قلب را ببیند و جریان خون در آن را مشاهده کند. همچنین الکتروکاردیوگرام (ECG) را برای بررسی جریان الکتریکی قلب و تشخیص هرگونه ضربان غیرعادی انجام می‌دهد.

درمان DCM در سگ‌ها

بیماری DCM معمولاً با داروهایی درمان می‌شود که به کاهش فشار کاری قلب یا بهبود عملکرد قلب کمک می‌کنند و همچنین مایعات را از ریه‌ها خارج می‌کنند تا تنفس برای سگ راحت‌تر شود.
این بیماری بیشتر مدیریت می‌شود تا درمان. با اینکه هیچ درمانی برای DCM وجود ندارد، اما اگر DCM اکتسابی ناشی از تغذیه، به موقع تشخیص داده شود، می‌توان با درمان مناسب، عملکرد طبیعی قلب را بازگرداند.
رایج‌ترین داروهای تجویز شده برای بیماران مبتلا به DCM و نارسایی احتقانی قلب عبارتند از:
مهارکننده‌های ACE: داروهایی مثل انالاپریل یا بنازپریل که رگ‌های خارج شده از قلب را گشاد کرده و مقاومت را کاهش می‌دهند تا پمپاژ خون به بدن برای قلب آسان‌تر شود.
ادرارآورها (دیورتیک‌ها): داروهایی مانند فروزماید یا اسپیرونولاکتون که به خارج کردن مایع از ریه‌ها کمک می‌کنند تا تنفس برای سگ‌های مبتلا به بیماری قلبی احتقانی راحت‌تر شود.
داروهای اینوتروپیک: این داروها قدرت انقباضات قلب را تغییر می‌دهند. داروی پیموبندان معمولاً تجویز می‌شود و به افزایش قدرت انقباضات عضله قلب و کاهش فشار در شریان‌ها و وریدها کمک می‌کند.
بتا بلوکرها: این داروها به عنوان داروهای ضد آریتمی عمل می‌کنند. سوتالول، آتنولول و کارودیلول از رایج‌ترین بتا بلوکرهای تجویز شده هستند.
مسدودکننده‌های کانال کلسیم مانند دیلتیازم نیز ممکن است تجویز شوند. اگر ضربان‌های نامنظم در قلب تشخیص داده شود، متخصص قلب می‌تواند هر یکی از این داروها را تجویز کند. این داروها با تأثیر بر کانال‌های الکتریکی قلب عمل می‌کنند.
درمان تغذیه‌ای: این درمان ممکن است برای مدیریت بیماری قلبی ضروری باشد. رژیم‌های غذایی با محدودیت سدیم، مانند Royal Canin Veterinary Diet Cardiac یا Hills Prescription Diet h/d، می‌توانند مفید باشند. علاوه بر این، ممکن است مکمل‌های تائورین، کوآنزیم Q10 یا کارنیتین نیز توصیه شوند.
گشادکننده‌های برونش (برونکودیلاتورها) مانند تئوفیلین و داروهای ضد سرفه مانند هیدروکودون یا بوتورفانول ممکن است برای راحت‌تر شدن تنفس و کاهش دفعات سرفه مرتبط با نارسایی احتقانی قلب تجویز شوند.

بهبودی و مدیریت DCM در سگ‌ها

مدیریت بیماری DCM در سگ‌ها یک فرایند مادام‌العمر است. بیماری قلبی به مرور زمان پیشرفت می‌کند و عوامل زیادی می‌توانند بر پیش‌آگهی آن تأثیر بگذارند، از جمله: نژاد سگ، اینکه آیا بیماری مربوط به تغذیه است یا خیر و شدت بیماری در زمان تشخیص.
برخی از نژادها، مانند دوبرمن پینچرها، شکل تهاجمی‌تری از این بیماری را دارند و میانگین زمان زنده‌مانی آن‌ها پس از تشخیص، سه ماه است. در مقابل، نژادهای دیگری مثل کوکر اسپانیل‌ها معمولاً پیشرفت کندتری در DCM دارند و به طور میانگین از ۶ ماه تا دو سال پس از تشخیص، زندگی می‌کنند.
اگر کمبود تائورین در سگ تشخیص داده شده و جبران شود، عملکرد قلب می‌تواند به میزان قابل توجهی بهبود یابد. اما اگر سگ شما در زمان تشخیص، از قبل دچار نارسایی احتقانی قلب باشد، ممکن است پیش‌آگهی بدتری داشته باشد. سگ‌هایی که DCM در آن‌ها در مراحل اولیه بیماری تشخیص داده می‌شود، ممکن است پیش‌آگهی بهتری داشته و سال‌ها زندگی راحتی داشته باشند.

منبع: petmd