اهمیت مدیریت صحیح تلیسه‌های جایگزین در گله‌های شیری به خوبی نشان داده شده است (بولتون و همکاران، ۲۰۱۵). مشکلات در دوره‌های پرورش گوساله می‌تواند پیامدهای بلندمدتی بر سلامت، رفاه و عملکرد حیوان مبتلا داشته باشد و در نهایت، سودآوری و پایداری کسب‌وکار صنایع مرتبط با شیر را تحت تاثیر قرار دهد.
با این حال، نباید تنها بر روی تلیسه‌های جایگزین تمرکز کنیم و مطابق با اهداف «استراتژی مصوب گوساله شیری در بریتانیای کبیر برای سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳»، باید تلاش کنیم تا اطمینان حاصل شود که تمام گوساله‌های پرورش‌یافته در مزارع شیری، با دقت و برای یک هدف مشخص پرورش داده می‌شوند.
«استراتژی پرورش گوساله شیری در بریتانیای کبیر»، سازمان‌های دامپروری، ارائه‌دهندگان طرح‌های تضمین مزرعه، دامپزشکان، زنجیره تأمین، خرده‌فروشان، دپارتمان محیط زیست، غذا و امور روستایی (Defra) و دولت‌های ولز و اسکاتلند را گرد هم آورد تا متعهد به ارائه بهترین مراقبت‌ها برای تمامی گوساله‌ها شوند و به مسائل بهداشتی و رفاهی حیوانات پرورش‌یافته در مزارع شیری، به ویژه گوساله‌های نر از نژاد هلشتاین، رسیدگی کنند. در یک گزارش پیشرفت منتشر شده، یافته‌ها نشان‌دهنده دستاوردهای قابل توجهی در هفت حوزه اولویت‌دار بودند و بر اهمیت رویکرد مشارکتی برای بهبود سلامت و مدیریت گوساله‌ها تاکید کردند.
حوزه‌های اولویت‌دار عبارتند از:
- از شیرگیری تمامی گوساله‌ها با دقت و مراقبت ویژه
- تشویق به استراتژی‌های تولیدمثلی مسئولانه از طریق بیمه‌های دولتی
- ارتباط بهتر با الزامات بازار
- افزایش تعداد مسیرهای امن برای گله‌های مبتلا به بیماری سل (TB)
- حمایت از بخش گاو گوشتی بریتانیا
- باز کردن مسیرها و فرصت‌های جدید در زنجیره تأمین برای گوساله‌های نژاد شیری
- نوآوری و حمایت از تحقیق و توسعه
مدیریت آغوز (ماک)
صرف‌نظر از مقصد نهایی گوساله، مدیریت صحیح آغوز حیاتی‌ترین بخش مراقبت از گوساله است و گامی ضروری برای دریافت ایمونوگلوبولین‌های مورد نیاز حیوان است. برای انتقال غیرفعال موفق ایمونوگلوبولین‌ها، گوساله باید بلافاصله پس از تولد، به اندازه کافی آغوز باکیفیت دریافت کند. شکست یا ناتوانی در انتقال غیرفعال (FPT) به معنای غلظت IgG سرمی کمتر از 10 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر است و با افزایش ابتلا و مرگ‌ومیر قبل از از شیرگیری، افزایش طول دوره بیماری، کاهش نرخ رشد و عملکرد ضعیف‌تر در بلندمدت (مانند کاهش تولید شیر در اولین دوره شیردهی و افزایش نرخ حذف) مرتبط است.
اگرچه اهمیت انتقال غیرفعال ایمنی به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است و علی‌رغم ارتباطات مکرر نهادهای صنعتی در مورد اهمیت آغوز، مزارع همچنان با مشکل FPT دست و پنجه نرم می‌کنند. تخمین‌های شیوع جهانی این مشکل از ۱۴.۲ درصد در گوساله‌های شیری اسکاتلند (هگرتی، ۲۰۲۲) تا ۴۱.۹ درصد در استرالیا (آبلو و همکاران، ۲۰۱۹) متغیر است.
استفاده از پایش پروتئین تام سرم روشی ساده و مقرون به صرفه برای نظارت بر شیوه های تغذیه آغوز در مزرعه است و می‌تواند جزء کلیدی برنامه‌های پایش سلامت گوساله باشد. سیستمی که توسط لومبارد و همکاران (۲۰۲۰) پیشنهاد شده است، دسته‌بندی واضحی از انتقال ایمنی غیرفعال ارائه می‌دهد، با این هدف که ۴۰ درصد حیوانات مورد آزمایش در دسته انتقال غیرفعال عالی (پروتئین تام سرم بیشتر یا مساوی ۶.۲ گرم بر دسی‌لیتر) و ۳۰ درصد حیوانات در دسته انتقال غیرفعال خوب (پروتئین تام سرم ۵.۸ تا ۶.۱ گرم بر دسی‌لیتر) قرار گیرند. لازم به ذکر است که مقادیر آستانه پیشنهادی توسط لومبارد و همکاران بر اساس گوساله‌هایی است که با آغوز طبیعی تغذیه شده‌اند و تحقیقات لوپز و همکاران (۲۰۲۱) نشان داده است که پروتئین تام سرم ممکن است با IgG سرمی همبستگی کمتری داشته باشد و گوساله‌هایی که با جایگزین آغوز تغذیه می‌شوند، حتی با وجود IgG سرمی کافی، ممکن است پروتئین تام سرم پایین‌تری داشته باشند. بنابراین، اگر سیستم‌های پایش در مزارعی که از جایگزین‌های آغوز استفاده می‌کنند، اجرا شود، مهم است که مقادیر آستانه هدف را کاهش دهیم.
در حالی که به طور سنتی تمرکز بر مرحله اولیه تغذیه آغوز و اهمیت مصرف مقدار مورد نیاز آغوز توسط گوساله‌ها در ۱۲ ساعت اول برای جذب کافی ایمونوگلوبولین‌ها بوده است، علاقه‌مندی به تغذیه آغوز به صورت طولانی‌مدت رو به افزایش است.
آغوز یک خوراک بسیار مغذی (غنی از پروتئین و چربی) است و شواهد نشان می‌دهند که آنتی‌بادی‌های باقی‌مانده در مجرای روده پس از تغذیه آغوز، ایمنی موضعی در برابر عفونت‌های روده‌ای نیز فراهم می‌کنند. سایر اجزای آغوز شامل انسولین و فاکتور رشد شبه‌انسولین هستند که سلامت روده را ارتقا می‌دهند، و لاکتوفرین و لاکتوپراکسیداز که هر دو خواص ضدپاتوژن دارند. بنابراین، تغذیه آغوز پس از اولین وعده نیز می‌تواند فواید سلامتی برای گوساله به همراه داشته باشد.
تغذیه طولانی‌مدت آغوز می‌تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد. این کار می‌تواند با تغذیه شیر انتقالی (شیری که در طول دومین تا هشتمین مرحله شیردوشی تولید می‌شود) برای یک دوره طولانی‌تر انجام شود که بیشتر شبیه به اتفاقی است که در یک گوساله به صورت طبیعی در کنار مادر رخ می‌دهد. روش دیگر، تغذیه طولانی‌مدت آغوز می‌تواند با مکمل کردن جایگزین شیر یا شیر کامل با آغوز واقعی، یا یک جایگزین آغوز با کیفیت بالا (حداقل ۱۰۰ گرم IgG در هر وعده) برای حداقل چهار و حداکثر ۱۴ روز انجام شود.
چندین مزیت بالقوه برای اجرای پروتکل تغذیه طولانی‌مدت آغوز وجود دارد. این مزایا شامل:
- افزایش تأمین انرژی برای گوساله
- افزایش غلظت IgG سرمی
- افزایش محافظت ایمنی برای پاتوژن‌های خاص که مادر علیه آن‌ها واکسینه شده است
- بهبود میانگین افزایش وزن روزانه
- کاهش ابتلا و مرگ‌ومیر در مرحله پرورش گوساله
- کاهش استفاده از آنتی‌بیوتیک به دلیل کاهش شیوع بیماری
- بهبود نتایج تولیدمثلی و شیردهی در بلندمدت
در حالی که فهرست مزایای تغذیه طولانی‌مدت آغوز طولانی است، ضروری است که تولیدکنندگان اطمینان حاصل کنند که آغوز به روشی تمیز جمع‌آوری، ذخیره و تغذیه می‌شود. دنهولم و همکاران (۲۰۱۷) و هگرتی و همکاران (۲۰۲۱) به سطوح بالای آلودگی باکتریایی آغوز در مزرعه و خطراتی که این موضوع برای بیماری ایجاد می‌کند، اشاره کرده‌اند. همچنین مهم است که در نظر بگیریم چگونه چنین روش‌های تغذیه‌ای با برنامه‌های کنترل بیماری‌هایی مانند بیماری یون سازگار هستند.
اهمیت بهداشت
گوساله‌های جوان به دلیل عدم تکامل سیستم ایمنی و تنش‌های متعددی که در چند هفته اول زندگی با آن‌ها روبرو هستند، بسیار مستعد بیماری هستند. در حالی که اطمینان از دریافت ایمونوگلوبولین‌های لازم از آغوز ضروری است، مهم است که در وهله اول اقداماتی برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض ارگانیسم‌های بیماری‌زا انجام دهیم. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که تنوع گسترده‌ای در شیوه‌های بهداشتی در مزارع بریتانیا وجود دارد و این موضوع فرصتی را برای ما به عنوان دامپزشک فراهم می‌کند تا با ارائه مشاوره و راهنمایی در مورد حفظ یک استاندارد بهداشتی بالا در تمامی بخش‌های پرورش گوساله، ارزش واقعی را به مشتریانمان ارائه دهیم.
بهداشت ضعیف می‌تواند منجر به آلودگی باکتریایی آغوز و شیر (یا جایگزین شیر) شود که به نوبه خود می‌تواند به شکست انتقال غیرفعال و همچنین نرخ بالاتر ابتلا به بیماری منجر شود. تمیز کردن نامنظم یا ناکافی تجهیزات تغذیه یکی از رایج‌ترین مشکلات در پرورش گوساله است و اجرای مداخلات مناسب در زمینه تمیز کردن و مدیریت، ابزارهای کلیدی برای پیشگیری از بیماری هستند. مهم است که فرآیند تمیز کردن را آسان کنیم. روش‌های نامنظم و ناکارآمد شستشو یا کمبود تجهیزات ضروری موانعی هستند که اغلب در مزارع مشاهده می‌شوند و توسط دامداران به عنوان دلایل عدم پیروی از شیوه‌های بهداشتی خوب گزارش می‌شوند.
ضروری است که این بخش مجهز به آب کافی با دمای مناسب، مواد شیمیایی صحیح و ابزار اندازه‌گیری آن‌ها برای رسیدن به غلظت مناسب، تجهیزات تمیزکاری مانند برس‌ها و یک سینک شستشوی مناسب با زهکشی خوب باشد. داشتن فضای کافی برای آویزان کردن همه چیز برای خشک شدن و تخلیه آب، دور از زمین و منابع احتمالی آلودگی، پس از تمیز کردن نیز مهم است. دامپزشکان می‌توانند با ارائه پروتکل‌های مکتوب به مشتریان خود که فرآیند تمیز کردن را توصیف می‌کند و به طور منظم پیروی از آن را بررسی می‌کنند، به این فرآیند کمک کنند.
مدیریت صحیح تجهیزات شیردهی و خوراک ریزی برای حفظ سلامت گوساله ضروری است
نوآوری‌های آینده
با نگاه به آینده، دیدن فناوری‌های متعددی که وارد فضای پرورش گوساله می‌شوند، هیجان‌انگیز است. سیستم‌های پایش گوساله به طور فزاینده‌ای رایج شده‌اند، با استفاده از برچسب‌های گوش که می‌توانند اطلاعاتی در مورد فعالیت، رفتار و همچنین دمای گوساله جمع‌آوری کنند.
امید است چنین سیستم‌هایی تا حدی به برخی از چالش‌های مربوط به تشخیص سریع و زودهنگام بیماری رسیدگی کنند. مزیت واقعی از تشخیص زودهنگام بیماری زمانی محقق خواهد شد که دامداران بتوانند اقدامات واضحی را بر اساس هشدارهای بهداشتی انجام دهند، و بنابراین ضروری است که ما با استفاده از این سیستم‌ها و کار با مشتریانمان برای اجرای پروتکل‌های درمانی قوی برای بیماری‌های رایج مانند اسهال و سینه‌پهلو (Pneumonia) همکاری کنیم.
در حالی که سیستم‌های پایش می‌توانند به تشخیص زودهنگام بیماری کمک کنند، مهم است که از داده‌های ارائه شده توسط این سیستم‌ها و سایر منابع برای شناسایی چالش‌های کلیدی در مزرعه استفاده کرده و سپس استراتژی‌های متمرکز پیشگیری از بیماری را توسعه دهیم. اتخاذ یک رویکرد جامع برای مدیریت بیماری و اطمینان از رسیدگی به تمامی جنبه‌های خطر بیماری، از جمله امنیت زیستی (biosecurity)، شرایط محیطی، تغذیه و مدیریت گوساله، ما را قادر می‌سازد تا راه‌حل‌های پایدار بلندمدت برای مشتریانمان ارائه دهیم.
واکسیناسیون گاو آبستن با هدف کنترل ابتلا و مرگ‌ومیر نوزادی به خوبی تثبیت شده است، با تعدادی واکسن دارای مجوز برای تزریق به حیوانات آبستن جهت کنترل عواملی مانند: روتاویروس، کروناویروس و اشریشیا کلی. همچنین شاهد عرضه واکسنی برای کریپتوسپوریدیوم پارووم بوده‌ایم که دامنه پاتوژن‌های اسهالی را که می‌توانیم علیه آن‌ها واکسیناسیون انجام دهیم، بیشتر گسترش می‌دهد. تمامی این واکسن‌ها با افزایش تیترهای آنتی‌بادی در آغوز عمل می‌کنند، بنابراین ضروری است که مشتریان اهمیت تغذیه آغوز را برای اثربخشی این محصولات درک کنند.
واکسیناسیون همچنین یک ابزار کلیدی در پیشگیری از سینه‌پهلو است و ما در موقعیت ممتازی قرار داریم که چندین واکسن مختلف در دسترس ماست. شیوه یکسان برای برنامه واکسیناسیون سینه‌پهلو در همه گله‌ها مناسب نیست، و بنابراین ضروری است که هنگام طراحی برنامه‌های واکسن، چالش‌های گله، عوامل خطر و مشخصات پاتوژن در هر مزرعه را در نظر بگیریم.
واکسن‌ها باید به عنوان یک مداخله در نقطه کنترل بحرانی در پاتوژنز بیماری تنفسی گاوی (BRD) استفاده شوند، نه اینکه به گوساله‌های در معرض خطر بالا و تحت استرس زیاد و فشار عفونی بالا تزریق شوند. هدف همیشه باید واکسیناسیون گوساله‌ها قبل از دوره خطر باشد، اما با توجه به اینکه دامداران گوساله‌های بین ۱۰ روز تا ۶ هفته را بیشتر تحت تأثیر BRD می‌دانند، ممکن است چالش‌برانگیز باشد که واکسن‌ها را به موقع تزریق کرد. البته درحال حاضر، محصولاتی نیز وجود دارند که می‌توانند از روز تولد استفاده شوند.
مرحله از شیرگیری گوساله باید به عنوان یک حوزه کلیدی برای تعامل دامپزشکان با مشتریان خود باقی بماند. ابتکارات صنعتی، فناوری‌های جدید و محصولات بیولوژیک جدید همگی فرصتی برای تعامل با این دوره حیاتی فراهم می‌کنند که می‌تواند پایه‌های عملکرد مادام‌العمر حیوان را بنا نهد.
این مقاله در مجله Vet Times Livestock (۲۰۲۵)، جلد ۱۱، شماره ۱، صفحات ۲-۴ منتشر شده است. ضمیمه‌ای که همراه با Vet Times ۵۵(۱۲) ارسال شده است.
ترجمه و ویراستاری: پایگاه خبری وهمن
دیدگاه خود را بنویسید