رخداد سیلاب معمولاً با هشدارهای نارنجی یا قرمز هواشناسی چند روز قبل از رخداد سیلاب همراه است. یادمان باشد وقتی این اطلاع رسانی صورت می‌گیرد و فعالیت اقتصادی ما به آن وابسته است، بهتر است با دنبال کردن مرکز هشدارهای هواشناسی به نواحی جغرافیایی مستعد بروز این رویداد دقت عمل کافی داشته باشیم. در نوشته زیر با مقاله ای از دانشگاه ایالت داکوتای شمالی از امریکا همراه می‌شویم تا نکات مهم را با هم مرور کنیم:

پناهگاه امن و تخلیه محل

برای رخداد سیل برنامه‌ریزی داشته باشید و یک نقشه و راهبرد برای محل نگهداری حیوانات و دسترسی به خوراک یا چراگاه در زمان خطر داشته باشید. گزینه‌های روی میز به عنوان مثال مسدود کردن ورود روان آب به ساختمان و جایگاه نگهداری، تخلیه دام از جایگاه و رفتن به ارتفاعات یا تغییر مکان به ساختمان‌های دیگر دامداری و نواحی با ارتفاع بالاتر هستند.

معمولاً دامی که محصور نباشد و به صورت آزاد زندگی کند می‌تواند از خود در برابر خطرات سیل مراقبت کند. مراقب باشید که در بهاربند‌های کم ارتفاع گیر نیفتند. راهکارهای مراقبتی برای حیواناتی که در بهاربند هستند در مواجهه با سیل وجود دارد. در شرایط اورژانس شاید نیاز به جابجا کردن و تخلیه دام از جایگاه به مکانی امن تر ضروری باشد. اگر سیل به ساختمان‌های سنتی نگهداری از دام ورود کند، بیرون آوردن حیوان شانس زنده ماندن آن را بیشتر می‌کند.

مطمئن شوید تخلیه حیوانات از داخل جایگاه قبل از ورود سیلاب به داخل آغل انجام شود. گاهی اوقات حیوانات در هنگام مواجهه با بالاآمدن سریع سطح آب از ترک مکان امتناع کنند و اگر آب به اندازه کافی بالا بیاید غرق شوند.

در دشت‌های وسیع و مسطح که ارتفاع روان‌آب به ندرت از ۱ متر بیشتر می‌شود می‌توانیم تل یا تپه ای از خاک درست کنیم تا زمانی که سیل فروکش می‌کند احشام در ارتفاع قرار گیرند. مکان این تپه‌ها را در نزدیکی ارتفاعات بنا کنید تا با احتمال کمتری توسط سیلاب شسته شوند.

آسیب‌هایی که به فنس‌ها و دیوارها می‌رسد نیازمند همت فراوان و اولویت سنجی درست در زمان پس از فروکش کردن سیلاب دارد. چراکه باید حیوانات را در کنارهم نگه داشت و در ضمن از بروز تراکم در آنها جلوگیری نمود.

سلامت حیوانات و تغذیه

اثرات سیلاب بر سلامت حیوانات مزرعه در کوتاه‌مدت و بلند مدت بر کسی پوشیده نیست. کمبود غذا در کنار افزایش استرس و چالش‌های ایمنی دام را مستعد بیماری‌هایی می‌کند.

دسترسی به منبع آب پاکیزه نیز یکی از چالش‌هاست. روان‌آب ناشی از سیلاب می‌تواند مخزنی از انواع باکتری، ویروس و انگل‌ها باشد. تأمین آب پاکیزه بلافاصله پس از سیلاب تضمین کننده میزان آب بدن و سلامت درازمدت حیوانات خواهد بود.

منابع آب در دسترس را برای اطمینان از عدم آلودگی به واسطه بروز سیلاب بررسی کنید تا منابع آب مورد مصرف دام پاکیزه باشد.

سیلاب‌ها معمولاً دسترسی دامدار به خوراک را سخت‌تر می‌کند. اجزای خوراک شامل دانه‌ها،‌ سیلاژ و یونجه معمولاً پس از جاری شدن سیل ازدست می‌روند، آسیب می‌بینند و کیفیت آنها کاهش می‌یابد.

خوراک خیس خورده می‌تواند یک خطر امنیتی در دامداری باشد و خوراک کپک زده به واسطه بالا رفتن سطح رطوبت نیز به سلامت حیوان آسیب خواهد زد. در عین حال که گزینه‌های در دسترس محدود است، بهتر است در این موارد با دامپزشک ماهر یا متخصص تغذیه مشاوره داشته باشیم تا بهترین راهکار عملی برای ما در نظر گرفته شود.

خوراک گندیده یا کپک زده را به حیوان ندهید! کپک در خوراک منجر به بروز مشکلاتی مانند سقط و مسمومیت می‌شود. برای ارزیابی کیفیت خوراک پس از بروز سیل به دامپزشک خود مراجعه نمایید.

بیماری‌هایی که به واسطه هاگ باکتریایی رخ می‌دهند مانند شاربن بخصوص در استان‌هایی که در کشور هنوز مراتع منحوس دارند (مراتع آلوده به باکتری شاربن در خراسان شمالی و سایر نواحی کشور هستند) در شرایط سیلابی بیشتر می‌شوند و باید در مدنظر دامپزشکان این مناطق قرار بگیرند.

مدیریت پس از وقوع سیلاب باید شامل معاینه فیزیکی حیوانات برای صدمات ناشی از آب باشد. جریان شدید آب توانایی ایجاد ضعف و استرس عضلانی و ضایعاتی که در روان‌آب وجود دارد ممکن است منجر به بروز جراحات و صدمه به حیوان شود.

به اصول ایمنی در مواجهه با سیلاب توجه کنید

از مکان ذخیره‌سازی کود کشاورزی، آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها اطمینان حاصل کنید که در نواحی‌ای ذخیره می‌شوند که امکان آلوده شدن سیلاب به این ترکیبات نباشد. حتی‌الامکان با مشاهده هشدارهای هواشناسی از استفاده از این ترکیبات به مدت چند روز خودداری گردد تا باقیمانده آن به‌صورت روان‌آب به مصرف احشام نرسد.

در صورت امکان، اجزای خوراک را در مکان‌های مرتفع که امکان دسترسی فراهم است ذخیره کنید. تراکتور‌ها و سایر ماشین‌آلات را به مکان‌های امن منتقل کنید چراکه شاید برای جابجاکردن حیوانات مورد استفاده قرار گیرند.

فیوز اصلی برق را قطع کنید. دام ممکن است به تجهیزات برقی آسیب بزند و منجر به آتش‌سوزی و یا برق گرفتگی شود. در ضمن در محل دامداری به تیر‌های برقی که از جا در آمده و افتاده اند نیز دقت کنید.

باریک راه‌ها را مسدود کنید چراکه حیوان اگر بخواهد نمی‌تواند بچرخد. استرس و تجهیزات ضعیف بخصوص در مواقعی که تراکم داریم و گوشه‌ها و راهروهای باریک و مرگبار داریم خطرآفرین خواهند بود.

اگر در جایگاه نگهداری حیوانات ماشین آلات هم هستند سعی کنیم گوشه‌های تیز آنها را با پرس کاه یا یونجه بپوشانیم و قطعات تیز و برنده را حتی الامکان جدا کنیم.


در صورت نیاز برای مطالعه بیشتر در این زمینه مقاله دیگری از دولت نیو ساوت ولز در استرالیا منتشر شده را از اینجا دانلود کنید.


منبع: دانشگاه ایالت داکوتای شمالی