ویروسی از خانواده آدنوویروس

آدنوویروس تیپ ۱، یک DNA ویروس از خانواده آدنوویریده است و پوشش ندارد. این ویروس عامل بیماری ICH یا همان Infectious Canine Hepatitis به معنای هپاتیت عفونی سگ‌سانان است.

میزبان ها

سگ های خانگی، روباه قرمز، گرگ و کایوت، از میزبان های این ویروس هستند. روباه خاکستری و راکون هم، مبتلا می‌شوند اما علائم بیماری را نشان نمی‌دهند.

راه انتقال بیماری

راه انتقال اصلی، oronasal (از طریق دهان و بینی) است. این ویروس از طریق ترشحات، مدفوع و ادرار هم منتقل می‌شود. از بین این موارد، ادرار از همه مهم تر است؛ به طوری که ویروس در ادرار سگ بهبود یافته تا ۶ الی ۹ ماه حضور دارد. به طور کلی این ویروس از طریق تمام ترشحات بدن (بزاق و تنفس) و تمام دفعیات بدن (ادرار و مدفوع)، پخش می‌شود. همچنین فومیت‌ها(اجسام بی‌جان موجود در محیط) هم در انتقال بیماری موثر هستند.

بیماری‌زایی ویروس

این ویروس به سلول‌های اندوتلیال، اپیتلیال و هپاتوسیت‌ها، تمایل دارد. ابتدا به بافت‌های لنفاوی، لوزه ها و عقده های لنفاوی ناحیه ای می‌رود. ۳ الی ۴ روز بعد، ویروس در خون پخش می‌شود و ویرمی (حضور ویروس در خون) را داریم. ۴ الی ۹ روز بعد از در معرض ویروس قرار گرفتن، آسیب سلولی در کبد، چشم و کلیه سبب بروز علائم درمانگاهی می‌شود. در چشم پیچیده‌های آنتی ژن آنتی بادی (Antigen - antibody complex) ایجاد می‌شود که نوعی ازدیاد حساسیت تیپ ۳ محسوب می‌شود و به علت ایجاد یووئیت قدامی، شاهد عارضه چشم آبی یا blue eye خواهیم بود.

چشم آبی یا blue eye

علائم بالینی

علائم آغازین بیماری شامل تب و بی حالی است. پس از آن، درد شکمی، بی‌رنگی مخاطات، التهاب حلق و لوزه ها، بزرگ شدگی غدد لنفاوی ناحیه گردن و پنومونی (Pneumonia)، ممکن است رخ دهد. در بعضی سگ ها، بزرگ شدگی کبد و تجمع مایعات شکمی قابل مشاهده است. در حالات شدید خونریزی پتشی و اکیموتیک و خون دماغ (به علت مشکلات کبدی و در پی آن، مشکلات انعقادی) قابل انتظار است. همچنین در صورت رخداد آنسفالوپاتی کبدی، علائم عصبی هم در حیوان مبتلا مشاهده می‌شود.


تشخیص و پیشگیری

درصورتی‌که سگی واکسن نگرفته باشد و این علائم را داشته باشد، احتمال ابتلا به هپاتیت عفونی بالاست. این بیماری در همه سنین ممکن است اما در توله سگ و به ویژه توله سگ های واکسینه نشده، احتمال وقوع بالاتری دارد. راه تشخیص قطعی بیماری، انجام RCR بر روی ترشحات یا مدفوع است. همچنین در بررسی سیتولوژی و هیستولوژی کبد، مشاهده گنجیدگی‌های داخل هسته‌ای در تشخیص بسیار کمک کننده است.

با واکسیناسیون دقیق و به موقع، بیشترین کمک را در جهت پیشگیری از این بیماری، به حیوان خود می‌کنید.


منبع: کتاب طب درونی دامپزشکی - ویرایش ۷  - نویسنده: اتینجر و همکاران


وهمن، راهکار مراقبت از حیوانات