در شماره دوم از مجموعه آشنایی با امکانات مراکز دامپزشکی و انتظاراتی که می‌توانیم داشته باشیم به مواردی اشاره می‌کنیم که به جراحی یا موارد اورژانس ارتباط دارند.

اورژانس دامپزشکی،‌ اگر یک حیوان آسیب‌دیده در خیابان یا محله خود دیدیم بهترین کار چیست؟

خب پاسخ به این سوال به موارد متعددی بستگی دارد. اما از ابتدا خدمت شما عرض کنیم که وقتی قصد کمک به حیوانات دارید باید مسئولیت این امداد را تا انتها بر عهده بگیرید و مخارج آن معمولاً به عهده خود شما خواهد بود. تصمیم‌گیری درست بهترین کار است!

درمورد حیوانات آسیب دیده ای که در خیابان با آنها مواجه می‌شوید در غالب موارد آنها موارد تصادف یا افتادن از ارتفاع و ... را تجربه کرده‌اند. حیوانات شهری، همانند انسان ممکن است دچار شکستگی‌هایی در بخش‌های مختلف و مشکلات تهدید آفرینی چون زجر تنفسی باشند. بنابراین در این موارد باید مراکزی را پیدا کنید که در زمان این رخداد بتوانند این حیوان خاص را که در اکثر موارد گربه یا سگ می‌باشد پذیرش کرده و همزمان امکانات مورد نیاز برای احیا یا جراحی و عکس‌برداری از حیوان آسیب دیده را داشته باشد. وهمن در این موارد به کمک شما می‌آید و در صفحه مراکز دامپزشکی نزدیک‌ترین مرکز به محل حادثه را می‌توانید پیدا کنید.

در بعضی موارد ممکن است در خیابان که راه می‌روید بخصوص در فصول شیوع آنفولانزای انسانی، پرنده حیات وحش (یا پرنده مهاجر) مثل گنجشک یا کبوتری را ببینید که به روی زمین افتاده و ظاهراً نفس نمی‌کشد. با توجه به اینکه احتمال مرگ آن پرنده بخاطر درگیری با آنفولانزای پرندگان وجود دارد و احتمال درگیری انسان با انواع خاصی از آنفولانزای پرندگان وجود دارد در این موارد بهترین اقدام دست نزدن به آن پرنده مرده یا در حال مرگ است. البته اگر حیوان حیات وحش آسیب جسمی مثل شکستگی داشته باشد دیگر می‌توان به آن کمک کرد و نیازی به نگرانی نیست.

در هر حال وهمن از مهربانی و مسئولیت پذیری بی‌پایان شما شهروندان عزیز ایران جان بسیار سپاس‌گذار است و به شما می‌بالد.

برای جراحی بهتر است به کدام مرکز مراجعه کنیم؟ 

برای اطلاعات بیشتر شما جراحی‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند.

  • جراحی اختیاری یا Elective نوعی از جراحی است که عمل موردنظر زندگی حیوان را تهدید نمی‌کند و صرفاً شرایط نگه‌داری آن را بهبود می‌بخشد. مانند روتین‌ترین جراحی مراکز دامپزشکی که عقیم سازی یا اخته کردن حیوانات خانگی است.
  • جراحی اجباری یا Non-elective که نوعی از جراحی است که عمل مورد نظر حیات حیوان را تهدید نکرده، اما شرایط رفاه و آسایش آن را برهم زده است. مثل جراحی در رفتگی کشکک زانو در برخی درجات و ...
  • جراحی اورژانسی یا Emergency که نوعی از جراحی است که برای پایدار کردن حیات حیوان که تهدید شده است انجام می‌شود. مانند جراحی پارگی دیافراگم و ...

جراحی‌ها یکی از روتین‌ترین خدمات غالب مراکز دامپزشکی را دربر می‌گیرند. اما این خدمت به اشکال مختلفی ارائه می‌شود. به عنوان مثال در بیشتر کلینیک‌های دامپزشکی تجهیزات بیهوشی استنشاقی وجود ندارد. بیشتر این مراکز هم به دستگاه‌های عکس برداری حین عمل جراحی مثل پرتونگاری (رادیولوژی) و ... مجهز نیستند. خب هر کدام از این موارد تفاوت‌هایی ایجاد می‌کند که مراکز را از هم متفاوت می‌کند.

نیازی به توضیح نیست که برای هر مدل از جراحی ما باید به مرکز خاصی مراجعه کنیم. به عنوان مثال در موارد اورژانسی نیاز نیست به چیزی جز باز بودن مرکز در آن ساعت شبانه‌روز فکر کنیم. اما درمورارد اجباری یا اختیاری ما حق انتخاب بیشتری داریم و می‌توانیم بین مراکز مختلف یکی را برگزینیم.

آیا تفاوتی بین جراحی در مراکز مختلف وجود دارد؟

بله! همانطور که گفتیم مراکز دامپزشکی امکانات متخلفی دارند و بر اساس امکانات و نیروی متخصص خود انواع خاصی از عمل جراحی را انجام می‌دهند.

مواردی که مهم است درمورد جراحی در مراکز مختلف و علت اختلاف قیمت خدمات در آنها بدانید به شرح زیر است:

۱- دامپزشک عمومی یا متخصص جراحی و هوش‌بری دامپزشکی؟

جراحی در دامپزشکی یکی از دروس مهم پایه ای است و به همه دامپزشکان عمومی جراحی تدریس می‌شود. بنابراین همه دامپزشکان فارق از تخصص توانایی جراحی پایه‌ای را دارند و می‌توانند دست به تیغ بشوند!

امّا در دامپزشکی عمومی بخش‌های تخصصی تدریس نشده و تنها متخصصان جراحی و هوشبری دامپزشکی دروسی همچون جراحی بافت سخت (استخوان‌ها) و ... را می‌آموزند. بنابراین به شکل ساده‌تر شما وقتی درگیر یک شکستگی در حیوان عزیز خود هستید باید بدانید بهترین کار مراجعه به متخصص جراحی و هوش‌بری است.

البته این به معنای این نیست که دامپزشکان عمومی نباید جراحی کنند! جراحی‌های عمومی مثل عقیم‌سازی یا اخته‌کردن نیازی به سپردن به دست متخصص جراحی و هوشبری ندارد و همه دامپزشکان عمومی از پس آن بر‌می‌آیند.

۲- بیهوشی تزریقی بهتر است یا استنشاقی؟!

همه ما شنیده‌ایم که وقتی عمل داریم باید رضایت‌نامه بی‌هوشی امضا کنیم و این رضایت‌نامه از مواردی است که از گذشته تا کنون تغییری نکرده است. علّت آن هم این است که بعضی از موجودات نسبت به ماده بیهوشی حساس هستند یا در شرایطی قرار‌دارند که این ماده می‌تواند شرایط آنها را به سمت مرگ بکشاند برای همین نیاز است صاحب حیوان از این موضوع آگاه باشد و در جریان عواقب احتمالی قرار بگیرد. نگران نباشید این موارد بسیار اندک و در بیشتر موارد یک در هزار و حتی کمتر اتفاق می افتد.

بیهوشی در ایران و در حیوانات معمول به دو روش تزریقی و استنشاقی انجام می‌شود. بیهوشی برای راحتی کار جراح و درد نکشیدن حیوان انجام می‌شود. به مزایا و معایب هر روش اشاره میکنیم:

  • بیهوشی تزریقی:‌ مزایا: ارزان و در دسترس، سرعت بالا، کیفیت بیحسی خوب و بدون نیاز به تجهیزات خاص معایب: نیاز به نیروی حرفه‌ای و تجربه بالا، احتمال اوردوز شدن و واکنش به دارو بالا
  • بیهوشی استنشاقی: مزایا: سرعت بالا و کیفیت بیحسی خوب، احتمال اوردوز شدن پایین و بدون نیاز به تزریق معایب: قیمت بسیار بالا و نیاز به تجهیزات خاص و با کیفیت

بهتر است از مرکزی که خدمات می‌گیرید این موارد را سوال کنید. اما نکته حائز اهمییت این است که بیهوشی تزریقی لزوماً بدتر از بیهوشی استنشاقی نیست و هر کدام کاربرد خود را دارد. مهمترین عامل جرّاح و دستیار بیهوشی است که اگر مهارت کافی را داشته باشند بیهوشی تزریقی تفاوتی با بیهوشی استنشاقی ندارد و هر دو به طور روتین در کشور استفاده می‌شوند.


۳- عکس‌برداری حین عمل، پرتونگاری، فراصوت‌نگاری و ...

در عمل‌های ارتوپدی یا موارد خاص ممکن است جراح نیاز باشد در حین عمل از قرارگیری پین یا پلیت و ... در محل درست خود اطمینان حاصل کند و مراکزی که همزمان این خدمات را در اختیار دارند می‌توانند گزینه بهتری برای انجام این عمل‌ها باشند. در وهمن این موارد را می‌توانید در صفحه مراکز درمانی موردنظر خود مشاهده و ارزیابی کنید.

۴- بعد از عمل و مراقبت‌های لازم؛ آیا نیاز به بستری حیوان در مراکز درمانی هست؟

بسیاری از جراحی‌هایی که به شکل روتین در مراکز دامپزشکی انجام می‌شوند به شکل سرپایی بوده و نیازی به بستری نیست. امّا برخی اوقات ما نیاز داریم یا توصیه شده که به شکل حرفه‌ای و درست از حیوانی که جراحی داشته مراقبت کنیم و توان انجام چنین کاری را نداریم. در این صورت باید به دنبال مراکز بزرگ درمانی دامپزشکی باشیم مثل بیمارستان‌ها و پلی‌کلینیک‌ها که امکان بستری و پانسیون حیوان ما را دارند و به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کنند. همه این‌ موارد را می‌توانید در بخش مراکز درمانی تارنمای وهمن سرچ کنید و از اطلاعات آن بهره ببرید.

به یاد داشته باشید برای هر عمل و هر شرایطی بهترین کار مشورت با دامپزشک خود است و وهمن تنها می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند تا درست‌ترین سوالات را از دکتر خود بپرسید! ممنون از همراهی و توجه شما 😍

منبع: تحریریه وهمن