بررسی نیازهای تغذیه‌ای کاسکو

پرندگان به ویتامین های B2 ،B1 ،E ،D ،A، نیاسین (ویتامین B12 ،B6 ،(B3، پانتوتنیک اسید (ویتامین B5)، بیوتین (ویتامین B7)، فولیک اسید و کولین برای سلامتی نیاز دارند؛ اما آنها فقط قادرند ویتامین B3 را در بدن خود تولید کنند.
در کنار ویتامین‌‌های ذکر شده در بالا، پرندگان خانگی به برخی موادمعدنی برای شادابی و سلامتی نیاز دارند. این موادمعدنی شامل کلسیم، فسفر، سدیم، کلراید، پتاسیم، منیزیم، آهن، روی، مس، سولفور، ید و منگنز می‌باشند.
اهمیت تغذیه بر کسی پوشیده نیست و تغذیه درست تقریباً می‌تواند به طور کامل پرنده شما را در برابر انواع مشکلات و بیماری‌ها بیمه نماید. کاسکو پرنده‌ای همه‌چیزخوار است که قادر به خوردن تمام گیاهان، غلات، گوشت، لبنیات و ... می‌باشد ولی در این بین بعضی از غذاها برایش لازم و ضروری و برخی دیگر مضر هستند.

غذاهای اصلی کاسکو

آن دسته از غذاهایی که غذاهای ضروری برای کاسکو محسوب شده و باید در رژیم غذایی روزانه کاسکو قرار بگیرند عبارتند از:

تخمه آفتاب گردان: یکی از غذاهای اصلی کاسکو تخمه آفتاب گردان خام است که هم از لحاظ ارزش غذایی و هم از لحاظ عادتی، بهترین غذا برای کاسکو به شمار می‌رود.
به چند نکته دقت کنید:
- تخمه باید خام و بدون نمک باشد.
- پوست تخمه‌ها نباید در اثر خیس شدن رنگ پس بدهد (اکثر تخمه‌هایی که پوسته سیاه کامل دارند اینگونه‌اند و نامناسبند).
- تخمه‌هایی که برای خوراک انسان مصرف می‌شود را تهیه نمایید. (اکثر تخمه‌های موجود در پرنده فروشی‌ها طعم تلخ می‌دهند که علاوه بر نامرغوب بودن، برای کاسکوها خطرناکند).
- تخمه‌های آفتاب‌گردان در رنگ‌های مختلف (سیاه و سفید، سفید، قهوه ای و ...) موجودند که تمامی آنها دارای خواص یکسانند. متأسفانه بعضی از پرنده فروشی‌ها تخمه‌های پوسته رنگی را به عنوان تخمه تقویتی و با قیمتی گران‌تر می‌فروشند که به هیچ وجه این گونه نیست.
سعی کنید در صورت امکان از هر کدام از انواع تخمه‌های گفته شده به صورت متناوب به کاسکو بدهید تا به همۀ آنها عادت کند چون اگر مدت طولانی از یک رنگ تخمه به آن‌ها بدهید، فوراً به همان عادت کرده و انواع دیگر را نمی‌خورند.

آجیل خام: آجیل‌ها مخصوصا پسته، بادام، فندق، گردو، بادام زمینی و انواع تخمه برای کاسکو بسیار مفیدند. فقط سعی کنید به کاسکوهایی که جوجه نیستند تمام آجیل‌ها را با پوست بدهید. چون علاوه بر سرگرم شدن کاسکو برای شکستن پوسته آن‌ها و تقویت منقار، از مواد معدنی موجود در پوست آجیل‌ها هم بهره‌مند می‌شود.
بادام زمینی علاوه بر خواص بالا دارای خاصیت ضداسترس می‌باشد که برای پرنده مخصوصاً کاسکویی که زیاد قار (جیغ) می‌کشد بسیار مفید است. البته بادام زمینی در ضمن لذیذ بودن، می‌تواند خطرناک باشد و باید به میزان کم از آن استفاده نمود. بادام زمینی باعث افزایش چربی بدن کاسکوها شده و از همین رو باعث می‌شود تا کبد پرنده چرب شود و بیماری‌هایی مانند کاهش قدرت دید، تنگی نفس و ... به وجود آید.

غلات: تمامی غلات برای کاسکو مفید است که از بین آن‌ها ذرت، گندم، برنج و ماکارونی مهمترین غلات می‌باشند.

ذرت دارای کاروتن است که در بدن تبدیل به ویتامین A شده و بسیار مفید است. ذرت را می‌توانید هم به صورت تازه (بلال) و هم به صورت دانه‌ای به کاسکو بدهید.
بلال تازه: یکی از بهترین غذاها برای کاسکو است چون علاوه بر خوردن دانه‌های ذرت، می‌تواند چوب بلال را نیز بجود که هم مفید است و هم کاسکو را سرگرم می‌کند.
دانه ذرت: ذرت دانه‌ای را هم می‌توانید به صورت تازه و هم به صورت خشک، به پرنده بدهید. ذرت خشک را از پرنده فروشی‌ها بگیرید (ذرت دانه درشت). اگر کاسکویتان ذرت خشک را به راحتی نمی‌خورد، می‌توانید آن‌‌را مدتی خیس نمایید و سپس به کاسکو بدهید.

گندم را می‌توانید هم به صورت خشک و هم به صورت جوانه و هم به صورت نان به کاسکو بدهید. خوردن حداقل هفته‌ای سه مرتبه جوانه گندم برای کاسکو بسیار عالی است. می‌توانید بیسکویت (مخصوصاً سبوس دار) هم به کاسکو بدهید چراکه هم کاسکو به آن علاقه دارد و هم برایشان مفید است.
برنج منبع سرشار از ویتامین‌های B می‌باشد که برای درخشندگی و رشد پرها و همچنین تقویت بدن و جلوگیری از بیماری‌ها نظیر نیوکاسل بسیار مفيد است. هیچ‌گاه برنج را به صورت خام به پرنده ندهید. برنج پخته و یا نیمه پخته، بدون روغن و یا روغن بسیار کم کم نمک و بدون ادویه برای کاسکو مفید است.
ماکارونی نیز دارای تمام خواص گندم است با این تفاوت که اصولاً کاسکوها به ماکارونی پخته علاقه بیشتری دارند.

حبوبات: تمامی حبوبات (به غیر از لوبیا قرمز) مخصوصاً نخود، برای کاسکوها ضروری است. نخود علاوه بر داشتن مواد مغذی، برای رفع گری، کمک به صحبت کردن کاسکو و کم کردن چربی بدن پرنده بسیار مفید است.
فقط به این نکته کاملاً دقت کنید که حبوبات را به هیچ عنوان به صورت خشک به کاسکو ندهید بلکه یا به صورت نیم پز و یا به صورت خیس کرده به کاسکو بدهید. برای خیس کردن باید حداقل سه روز نخود را در آب بخیسانید و حداقل روزی سه بار آب آنرا عوض کنید.

میوه و سبزیجات: تمامی میوه‌ها و سبزیجات به غیر از چند مورد استثناء که در ادامه مقاله ذکر شده، برای کاسکوها مفید و ضروری است چون اکثر ویتامین‌ها و موادمعدنی را از میوه‌ها و سبزیجات دریافت می‌کنند. فقط دقت کنید میوه‌هایی که دارای هسته مغزدار هستند مثل آلبالو، آلو، سیب و ... را بدون هسته به کاسکو بدهید.
در اینجا لازم است به چند نکته توجه داشته باشید:
بعضی از میوه‌ها را به صورت خام و پخته میتوان به کاسکو داد ولی بعضی از آن‌ها را حتما باید به صورت پخته به کاسکو بدهید (مانند سیب زمینی).
بعضی از میوه ها علاوه بر خواص فراوان دارای خاصیتی هستند که قابلیت سرگرم کردن کاسکو را نیز دارا می‌باشند که به همین واسطه، چند کاربردی می‌باشند (مانند هویج).
سعی کنید میوه‌ها به خصوص مرکبات و انار، فقط شیرین باشند و حتی المقدور از دادن میوه‌های ترش مزه به کاسکو خودداری کنید چون روی سخن‌گویی پرنده تاثیر منفی دارد.
از دادن میوه و سبزیجات تند مزه مثل فلفل قرمز به کاسکو خودداری کنید چون پرنده را دچار ناراحتی‌های گوارشی می‌کند.
از دادن میوه‌های مانده و خراب به کاسکو جدا‍‌ً بپرهیزید و اگر میوه را با پوست می‌دهید آن را خیلی خوب بشویید.

عسل: عسل یکی از بهترین و مغذی ترین غذاهاست که برای تقویت جسمی و هوش کاسکو بسیار مفید است.
تمامی دانه‌های تقویت شده با بسته بندی خارجی که با قیمت بسیار بالایی هم فروخته می‌شوند، تنها تبلیغاتشان به عسل‌اندود بودن آنهاست.
اگر می‌توانید عسل را به صورت جداگانه به کاسکو بدهید (مخصوصاً عسل با موم)؛ در غیر اینصورت می‌توانید بعضی از غذاهای مورد علاقه کاسکو و بیسکویت یا نان را آغشته به عسل کنید و به پرنده‌تان بدهید.

استخوان ران مرغ و گوشت پخته: استخوان پخته مرغ منبع مغذی و سرشار از کلسیم و پروتئین و مواد معدنی است که برای تقویت کاسکو، به خصوص برای رفع ترک خوردگی نوک و ناخن و یک دست شدن پرها بسیار مؤثر است.
سعی کنید استخوان را کاملاً پاک نکنید و آن‌را با مقداری گوشت مرغ و غضروف‌های چسبیده به آن، به کاسکو بدهید.
همچنین مقداری گوشت پخته بدون ادویه و کم نمک در رژیم غذایی کاسکو مفید است.

تخم مرغ: تخم مرغ پخته یک غذای بسیار مغذی و مفید برای کاسکو است. تخم مرغ حاوی کلسیم فراوان است که ماده‌ای ضروری برای کاسکو به شمار می‌رود‌. حتی در مواردی که کاسکو دچار کمبود کلسیم می‌شود، پوسته تخم مرغ بهترین دارو است.

لبنیات: چون لاکتوز (قند شیر) برای کاسکو مضر است، لبنیاتی که دارای لاکتوز است برای کاسکو مناسب نیست.
در بین لبنیات، ماست یکی از ضروری‌ترین مواد موردنیاز کاسکوهاست. مخصوصاً کاسکوهایی که به هر دلیل آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند حتماً باید به مقدار زیاد ماست بخورند.
شیر خشک هم یک غذای مقوی است که در بعضی از منابع به عنوان غذای کمکی به کاسکو توصیه شده است که گزینه مناسبی است ولی باید در صورت مصرف، به مقدار بسیار کم استفاده شود چون به علت داشتن لاکتوز فراوان کاسکو را دچار ناراحتی‌های گوارشی (اسهال) می‌نماید. گهگاه مصرف نان تست آغشته به شیر هم برای کاسکو مفید است.

آب و آبمیوه: در مورد آب، برای کاسکو تا حد امکان از آب شیر استفاده نکنید و آب معدنی و یا آب تصفیه شده به پرنده بدهید.
آب انواع میوه‌های مجاز برای کاسکو را می‌توانید به پرنده بدهید. از آبمیوه‌های کارخانه ای استفاده نکنید و آبمیوه تازه خانگی به کاسکو بدهید.

غذاهای ممنوعه برای کاسکو

در ادامه به بررسی موادغذایی مضر و سمی برای کاسکو می‌پردازیم.
(1) الكل و هر خوراکی که حاوی الکل باشد.
(۲) میوه آووکادو.
(۳) هسته میوه‌های آلو، هلو، گیلاس، آلبالو، گوجه سبز، دانه سیب و ... (تلخی طعم آنها به خاطر وجود سیانید است که فوق العاده سمی می‌باشد).
(۴) تمام خوراکی‌های حاوی کافئین.
(۵) سیر و پیاز خام (پرنده را دچار کم‌خونی می‌کند).
(۶) ادویه به خصوص فلفل‌های تند که به سیستم گوارشی آسیب شدیدی وارد می‌کند
(۷) قارچ، مخصوصا خام.
(۸) سبزیجاتی مانند ریواس، کرفس، مارچوبه، کنگر و مانند آن‌ها.
(۹) پنیر (باعث اختلال در گوارش پرنده می‌شود).
(۱۰) گوشت و جگر خام.
(۱۱) نمک و غذاهای شور برای کاسکو بسیار نامناسب هستند.
(۱۲) کاکائو و شکلات.
(۱۳) قند.
و اما چند نکته:
- سعی کنید خوراکی مورد علاقه کاسکویتان را پیدا کنید و از آن برای تربیت و تعلیم کاسکو استفاده کنید.
- کاسکوها گاهی اوقات به ابعاد غذا نیز توجه دارند (مثلاً) بعضی از آنها دانه‌های ریز را نمی‌خورند؛ این موضوع را سعی کنید بیابید تا در تهیه غذا دچار مشکل نشوید.
- هیچ‌موقع، غذایی را به زور به کاسکو ندهید. کاسکوها در طی گذر زمان دچار تغییر ذائقه می‌شوند. گاه غذاهایی را که الان نمی‌خورند در آینده خواهند خورد. پس به جای زور و اجبار، کمی صبور باشید.
- و نکته آخر اینکه از ابتدا همه چیز را به راحتی در اختیار کاسکو قرار ندهید. این کار، کاسکو را بدعادت می‌کند.

منبع: کتاب کاسکو، طوطی شگفت انگیز با ترجمه لویک اواکم